Özet (TL;DR) @ 2018-10-18T00:25:00.000Z: Amerikan New York Times gazetesi, İran'ı sıkıştırma planında Suudi Arabistan ile yakın işbirliği yapan ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı olayının kilit noktasında…



Amerikan New York Times gazetesi, İran'ı sıkıştırma planında Suudi Arabistan ile yakın işbirliği yapan ABD Başkanı Donald Trump yonetiminin, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı olayının kilit noktasında Suudi yonetiminin bulunmasından ciddi endişe duyduğunu yazdı.

ABD'nin onde gelen gazetelerinden New York Times'ta David E. Sanger imzalı "Kayıp Gazeteci Davası, Trump'ın İran'ı Sıkıştırma Planını Engelleyebilir" başlığıyla yayınlanan makalede, Trump yonetimi içinde, Kaşıkçı'nın oldurulduğu iddialarında tum parmakların Suudi Arabistan'ı gostermesinden dolayı yaşanan sıkıntıları gundeme getirildi.

' İRAN'A AMBARGO İÇİN KÖTÜ BİR ZAMANLAMA'

Beyaz Saray'da ismini vermek istemeyen yetkililere dayandırılan makalede, yetkililerin, Trump yonetiminin, 5 Kasım'da İran'ın tum petrol ihracatını durduracak sert onlemler almayı duşundukleri bir donemde Suudi Arabistan'ın, Kaşıkçı'nın oldurulmesi olayında ana fail durumunda olmasının kendileri için kotu bir zamanlama olduğunu soylediği kaydedildi.

Habere gore, ABD'nin İran'a karşı planlanan kapsamlı ambargo stratejisinin işe yaraması için Trump yonetimi, İran'ın petrol satışlarını engelledikten sonra kuresel fiyatları yukseltmeden petrolun dolaşımını sağlamak ve İran Korfezi'nde İran'ı kuşatma altına alacak yeni bir politika uzerinde çalışmak amacıyla Suudi yonetimine guveniyordu.

İran'a karşı soz konusu planın uygulanması halinde Suudilerin petrol gelirlerinde ciddi bir artış olmasının beklendiği ancak şu anda Kongre'nin Kaşıkçı cinayeti nedeniyle Suudi Krallığını cezalandırmasının konuşulduğunun belirtildiği makalede, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun tam da bu zamanda alelacele Suudi Arabistan'ı ziyaret etmesinin bu açıdan anlamlı bulunduğu kaydedildi.

' ACIMASIZ MÜTTEFİK SUUDİ ARABİSTAN ÇELİŞKİSİ'

Makalede Beyaz Saray yetkililerinin, Yemen'de dunyanın tepkisini çeken olumcul askeri kampanyanın onculuğunu yapan ve şu anda Kaşıkçı'nın ortadan kaybolmasından sorumlu tutulan Suudi Arabistan'ın acımasız bir muttefik goruntusu verirken, yetkililer, ABD Başkanı Donald Trump ve Dışişleri Bakanı Pompeo'nun İran'ı bolgenin "zorbası" gibi gostermeye çalışmasının çelişki olduğunu ifade etti.

Cumhuriyetçi birçok ABD başkanıyla çalışan Dış İlişkiler Konseyi Başkanı Richard N. Haass'ın, "Bir ulkeye hem ambargo uygulayıp hem de beraber çalışabilmek ozel bir durum gerektirir. Suudiler Yemen'de çocukları bombalarken, muhaliflere ve gazetecilere korkunç şeyler yaparken İran'ın davranışları uzerinde odaklanmak hiç de kolay değil" yorumuna yer verildi.

İran tarafından işlenmesi halinde kabul edilemeyecek olan birçok Suudi davranışının, İran'a odaklanan Trump tarafından affedilmek istenmesinin Kongre'deki çok sayıda temsilci dahil insan hakları grupları tarafından uygun bulunmadığına dikkat çekildi.

' ABD'NİN İRAN STRATEJİSİ TEHLİKEDE'

Kaşıkçı'nın evlilik evrakları almak için gittiği Istanbul Suudi Başkonsolosluğunda ortadan kaybolmasının Suudi Arabistan'ın Turkiye ve ABD ile ilişkilerinde tansiyonu yukselttiği vurgulanan makalede, Beyaz Saray'ın, Kaşıkçı olayının İran konusunda uygulamaya koymayı planladıkları stratejileri uzerine yol açtığı zararları olçmeye çalıştığı kaydedildi.

Makalede, "Trump yonetiminin, 5 Kasım'da İran ile dolar uzerinden para transferi dahil petrol ticareti, ulkede proje finanse etme ve yatırım yapma gibi birçok alanda iş tutan tum şirketlerin ABD ile iş yapmasını yasaklamayı duyurmayı bekliyordu. Bu yaptırımlar ile ABD Suudilerle ortak bir cephe oluşturarak İran'ı Ortadoğu'da butun istikrarsızlıkların musebbibi olarak gostermeye çalışacaktı" değerlendirmesinde bulunuldu.

Yetkililerin, Kaşıkçı'nın Suudi Başkonsolosluğunda kaybolmasıyla İran uzerine hazırlanan bu tezlerin tehlikeye girdiğini kabul ettikleri aktarılan makalede, Trump ve kurmaylarının Suudilerle planladığı İran stratejisi daha fazla tehlikeye girmeden Kaşıkçı'ya ne olduğu hakkında guvenilir bir soruşturmanın hızlıca sonuçlanması gerektiğini vurguladıkları belirtildi.

' ABD VE SUUDİ YÖNETİMİ GÜNDEM DEĞİŞTİRMEYE ÇALIŞACAK'

Ortadoğu uzmanları ise gundeme ilişkin Trump ve Suudilerin hedefinin açık olduğunu belirterek, bunun "Kaşıkçı'nın ortadan kaybolmasında Suudi rolunu gazete başlıklarından çekerek tekrar İran'a odaklanmak" olarak değerlendiriyor.

Makalede, Brandeis Üniversitesinde Ortadoğu alanında çalışmaları yapan Crown Merkezinin Başkanı ve aynı zamanda eski ABD Başkanı Barack Obama'ya Beyaz Saray'da nukleer konularda danışmanlık yapan Gary Samore'in, "Onların (Trump yonetimi) ortaya yeni bir hikaye atarak bizi bu (Kaşıkçı) olayının dışına çekmeye çalışacaklarına dair çok guçlu istekleri var. Muhammet bin Selman'ın, Kaşıkçı hakkında emir verdiğine dair haberlerle devam edemezler. Bu emir yanlış sonuçlandı ya da serseri bir operasyon gibi daha kabul edilebilir bir hikaye bulmak zorundalar" ifadelerini kullandı.

Başkan Trump, onceki gun yaptığı açıklamada, Kaşıkçı'nın ortadan kayboluşunda Veliaht Prensin adını çıkarmaya çalıştığı izlenimi veren "Belki serseri katiller Kaşıkçı'yı oldurmuş olabilir" ifadeleri, ABD medyası tarafından eleştirilere neden olmuştu.