Özet (TL;DR) @ 2018-08-19T10:00:14.000Z: Biz girişimciler ya da teknoloji yöneticileri bu süreci nasıl yönetebiliriz? Nasıl dolar geliri yaratırız? Nasıl döviz geliriyle Türk lirası gelirlerini dengeleyerek kur riskinden kurtuluruz?



Konuk yazar ımız Nurettin Özdoğan, Gelin Pırlanta'nın Genel Muduru olup, e-ihracat ve yurt dışına satış konusunda şirketlere Turkiye'deki markalara danışmanlık vermektedir.

Size birkaç rakam vereceğim.

125 milyar USD: Hindistan'ın 2017'de yaptığı yazılım ihracatı.

5 milyar USD: Geçen yıl İsrailli startup'ların aldığı yatırım miktarı.

Her 100 bin kişiye 31 girişim: Estonya'daki her 100 bin kişiye duşen girişim sayısı.

Hangi tutarı, 5,8 ile çarpsak (Bu yazı yazılırken dolar 5,8 TL'seyrindeydi) buyuk bir tutar oluyor. Son 1 haftada dolar kurunu işadamından girişimcisine, çalışanından oğrencisine kadar herkes izledi. Bu kadar doviz kurunun yukselmesi girişimimizin buyumesi için yurtdışından gelir elde etmemizi zorunlu hale getiriyor.

Biz girişimciler ya da teknoloji yoneticileri bu sureci nasıl yonetebiliriz? Nasıl dolar geliri yaratırız? Nasıl doviz geliriyle Turk lirası gelirlerini dengeleyerek kur riskinden kurtuluruz?

Bunları tartışmak hiç şuphesiz dolar inecek mi çıkacak mı gibi sığ bir muhabbetten daha faydalı olacaktır. Ben de bu yuzden yurtdışından gelir kazanan bir internet girişimcisi olarak değerli webrazzi okurlarıyla deneyimlerimi paylaşmak istedim.

Hangi ulkeler bizim için potansiyel olabilir?

Her ne kadar 80 milyon buyuk bir nufus gorunse de yaptığınız internet işi için yeterli olçek ekonomisi oluşturmasına yetmeyebiliyor. Kişi başına milli gelir, internet penetrasyonu, mobil kullanım oranı, kredi kartıyla online'da harcanan kişi başı tutar gibi farklı parametreler de bu olçek ekonomisini oluşturuyor.

Yazının başında soylediğim uzere İsrail, Estonya gibi ulkelerdeki girişimler kurulduğu ilk gun urununu dunyaya ya da bulunduğu bolgeyi hedefliyor. (Estonya'daki bir girişimin tum Avrupa'yı hedeflemesi gibi)

İsrail'deki bir reklam teknolojisi şirketi (adtech) Latin Amerika ulkelerini Pazar olarak hedefleyebiliyor. Ürununuz hangi ulkeye ya da bolgeye uygunsa, neredeki rekabet şartları sizi bir adım one çıkartabiliyorsa oraya odaklanabilirsiniz.

Peak Games, Turkiye'de okey gibi oyunlar yaparak kullanıcı kazanırken, bir yandan Ortadoğu'da mobil oyun pazarında enerjisini, butçesini harcadı, o bolgede Kammelna gibi gibi yerel oyun şirketlerini satın aldı. Bu bolgede buyukdukten sonra dunyaya daha hızlı açıldı.

Keza yine başından beri yurtdışını stratejilerinin merkezine koyan modanisa, Almanya'da, Fransa'daki perakendede tesettur giyim bulamayan kadınları hedefledi. Bu kitle milyonları buluyordu.

Turkiye'deki bir girişim için hedef pazar bulmak çok kolay. Yukarıda Rusya'ya baktığımızda 144 milyonlık bir nufus var, sadece eticaret hacmi 21 milyar Euro. Başka bir veri, Strategy & PR Newswire'in araştırmasına gore MENA'da (Ortadoğu ve Kuzey Afrika) 2022'de mobil oyun Pazarı buyukluğu 2.2 milyar USD'yi aşacak.

Yurtd ışına e-ticaret yapabilir miyiz?

Bir e-ticaret şirketiyseniz, urununuzu ozellikle yakın bolgelerdeki ulkelere satabilirsiniz. Kur avantajını kullanarak odeme sistemi, lojistik, dil, muşteri hizmetleri hallederseniz pek ala İstanbul'daki ofisinizden nasıl Samsun, Kahramanmaraş, Antalya'ya urun gonderebiliyorsanız, Berlin, Viyana, Paris'e de urun gonderebilirsiniz.

Tabii ki çok kolay değil, bu konuları halletseniz, teknik olarak urunu Avrupa'ya ya da Rusya'ya gonderimini yapsanız bile, bu sefer sitenize nasıl trafik getireceksiniz, onunla uğraşacaksınız. Kolay değil diyorum ancak hangi iş kolay ki? Bu konuda yetkinlik kazanmalısınız, her bir fonksiyonu araştırarak oğrenmelisiniz. Bu imkansız değil, çunku Turkiye'deki depolarından binlerce paket internet satışı yapan bir suru insan var. Ve bunlar kobi olçeğinde şirketler.

Özellikle yurtdışında mağazası olan Turkiye'nin en buyuk perakende şirketleri de bulundukları ulkelerde yerel e-ticaret siteleri kurmaya başladı.

Kendi sitenize trafik getirmek sizi yoracaksa, hedeflediğiniz ulkedeki bir eticaret sitesinde satış yapmayı alternatif olarak duşunebilirsiniz. Mesela Fransa sizin urununuz için iyi bir pazarsa, Fransa Amazon'da bir mağaza açıp, urunlerinizi listeleyebilirsiniz.

İnternetten satan bir tekstil şirketiyseniz, Rusya sizin için iyi bir pazarsa, ve rekabette edebiliyorsunuz (İyi bir rakip ve fiyat analizi yapmalısınız) orada en çok hazır giyim satan eticaret sitesi kim, bunu bulup, oradan bir satın almacıya ulaşıp onlara urununuzu onermelisiniz. (ben size şimdilik burada soyleyeyim wildberries.ru)

**Lokalizasyon, M uşteri Hizmetleri, para tahsilatı, o ulkede şirketimiz

olmalı mı bunları nasıl çozeceğiz?**

Hedef ulkenizi seçtikten sonra yazılımınız, internet siteniz, e-ticaret siteniz, mobil aplikasyonunuz urununuz herneyse iyi bir çeviri olmasının kullanıcı deneyiminde etkisi buyuk. Ürununuzu ana dili olan birine çevirtmeniz son derece onemli.

Muşteri hizmetlerinde de keza bu durum karşınıza çıkacak. O ulkenin kulturu, kullanıcı alışkanlıkları, oncelikleri iş modelinizi şekillendirmede onemli bir rol oynayacak. Dolayısıyla ekibinize o ulkeden birini dahil etmeniz ya da ondan yarı zamanlı destek almanız işinizi hızlandıracaktır.

Para tahsilatı noktasında, iyzico, İş Bankası gibi kurumların yurt dışında farklı odeme yontemleriyle tahsilat yapma yetkinliği her geçen gun artıyor. O ulkeye bir şirket kurmalı mısınız? Bu soru tabii ki ne urun/hizmet satacağınızla ilgili cevabı değişecek, ancak benim tavsiyem test aşamasını o ulkeye şirket kurmadan yapmanız. Hem zaman hem para tasarrufu yapmış olursunuz. Şunu bilmeniz de fayda var, belirli bir cirodan sonra bazı ulkeler sizden vergi isteyebilir, bunları iyi planlamanız, araştırmanız gerekmektedir.

Ekonomi Bakanlığı'nın ihracatı desteklemek için birçok konuda teşviği var, bunlardan faydalanabilirsiniz. O ulkede marka patent, pazarlama, ofis kurma, lojistik gibi konularda belli limitlerde maddi olarak teşvik alabilirsiniz. Bu hakdan yararlanan yuzlerce şirket var.

**Nas ıl trafik getireceğiz, nasıl muşteri kazanacağız, nasıl uygulamamızı

indirteceğiz?**

Bir konuda net olmak lazım. Trafik getirmek için, pazarlama gerekir, pazarlama için de butçe gerekir. Hangi ulkeye ne kadar butçe harcayacaksınız, bu butçeyi nasıl satışa dondureceksiniz, bu sizin yetkinliğiniz ve becerinizle ilgili.

Benim burada tavsiyem muşteriniz neredeyse, oraya daha yoğunlaşmasınız. Bir mobil uygulama mı yazdınız, bu mobil uygulamayı indirterek uygulama içi satın alma yaptırtarak mı gelir elde edeceksiniz? O zaman oncelikle mobil indirme donuşum oranının en yuksek olduğu mecradan başlayabilirsiniz.

Bazen ulkelere gore pazarlama planları ve kanalları da değişebilir. Siz eğer, CIS dediğimiz eski Sovyetler Birliği ulkelerini yani Rusya, Beyaz Rusya, Kazakistan, Ukrayna gibi ulkeleri pazar olarak hedeflediyseniz, Google Facebook'dan ziyade, VK.RU, OK.RU, Mail.Ru, Yandex gibi mecralarda pazarlama aksiyonları almalısınız.

Pazarlama kanalı, pazarlama aksiyonu ulkeye ve bolgeye gore değişiyor, burada rakipleriniz ya da size benzer işleri yapan şirketler nereden trafik alıyor, onu iyi analiz etmelisiniz.

Dolar kazanmak, doviz kazanmak hele bunu online ortamda kazanmak kulağa çok hoş geliyor. Ancak bu yazıda bunun çok da kolay olmadığını soylemeliyim. Tek tek problemleri çozerek, urununuzu farklı kulturdeki ve ulkelerdeki insanlara pazarlayabilirsiniz. Tabi ki ulkenizde bir insana satmaktan daha zor olacak, ancak para problemin olduğu yerde kazanılıyor… Ve para problemleri çozup insanlara değer sunan girişimcilere doğru akıyor.

Hindistan, İsrail, Estonya'daki başarılı girişimcilere aktığı gibi…

G orsel Kaynak: Deposit Photos