Özet (TL;DR) @ 2018-05-25T01:04:00.000Z: ABD Temsilciler Meclisi, Ulusal Savunma Yetkilendirme yasası olarak bilinen ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) bütçesine ilişkin yasa tasarısını 66'ya karşı 351 oyla kabul etti. Tasarıda, Türkiye'ye F…

---

ABD Temsilciler Meclisi, Ulusal Savunma Yetkilendirme yasası olarak bilinen ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) butçesine ilişkin yasa tasarısını 66'ya karşı 351 oyla kabul etti. Tasarıda, Turkiye'ye F-35 satışının askıya alınması da ongoruluyor.

Tasarı, 2019 mali yılı için Pentagon'a 639.5 milyar doları temel butçe, 69 milyar doları Denizaşırı Muhtemel Operasyonlar, 700 milyon doları da savunma amaçlı olmayan programlar için olmak uzere   toplam 709.2 milyar dolar harcama yetkisi veriyor.

Tasarının Temsilciler Meclisi versiyonunda, Savunma Bakanı'ndan Turkiye ile ilişkilerin durumu hakkında bir rapor hazırlaması ve bu rapor hazırlanana kadar F-35 savaş uçaklarının satışının askıya alınması ongoruluyor. BBCTurkçe'nin haberine gore tasarısının Senato versiyonu da yasalaşma yolunda ilk aşamayı geçti. Senato Silahlı Hizmetler Komitesi de kendi versiyonunu kabul etti ve bu versiyonda Turkiye'nin F-35 programından çıkarılması talep edildi. Tasarının bu versiyonu Komite'nin ardından Senato'da oylanacak.

Tasarının 'ABD'nin Turkiye Cumhuriyeti İle İlişkilerinin Durumu Hakkında Rapor' başlıklı kısmında beş madde sıralandı:

• ABD-Turkiye Cumhuriyeti ilişkileri, son bir yıl içerisinde Turk hukumetinin attığı provokatif eylemler nedeniyle giderek gerilimli bir hal almıştır.

• Turk hukumetinin Rusya Federasyonu'ndan S-400 hava ve fuze savunma sistemlerini satın alma ihtimali, ilişkilerde tansiyonun yukselmesine neden olmuştur.

• Bu adımlar, ABD ile Turkiye arasında ortak silah geliştirme çalışmalarını olumsuz etkileme olasılığı taşımaktadır.

• Bu eylemler, NATO'nun ortak askeri yapılanma ve bilgi paylaşımına dair birlikte operasyon yapabilme yeteneği uzerindeki mevcut sıkıntıları daha da kotuleştirebilir.

• Bu eylemlerin ABD ile Turkiye arasında yururlukte olan ikili anlaşmalar uzerinde de etkisi olabilir.

60 G ÜN İÇİNDE RAPORUN SUNULMASI İSTENİYOR

Tasarıda, bu gelişmeler ışığında ABD Savunma Bakanı'nın Dışişleri Bakanı ile istişare ederek, ABD ile Turkiye ilişkilerinin durumuna dair ilgili Kongre komitelerine bir rapor sunması isteniyor. Bu raporun tasarının yasalaşmasından en geç 60 gun içinde sunulması gerekiyor.

Tasarıda raporda yer alması talep edilen konular şoyle sıralandı:

• ABD'nin İncirlik Hava Üssu ve diğer yerlerdeki askeri faaliyetler de dahil olmak uzere Turkiye'deki askeri ve diplomatik varlığına dair değerlendirme

• Turkiye'nin S-400 hava savunma sistemlerini satın alma surecinin, bunun ABD-Turkiye ikili iliikilerine potansiyel etkileri ve aynı zamanda F-35, Patriot fuze savunma sistemi, CH-47 Chinook helikopter, AH-1 Atak helikopteri, H-60 Black Hawk ve F-16 gibi diğer Turkiye ile ortak kullanılan ABD silah sistemleri ve platformları uzerindeki etkilerine dair inceleme,

• Turk hukumeti tarafından satın alınabilecek olan diğer hava ve fuze savunma sistemlerinin tespit edilmesi.

' RAPOR SUNULANA KADAR ASKERİ MALZEME TESLİMATI ASKIYA ALINMALI'

Tasarıda, bu rapor sunulana kadar, Turkiye'ye buyuk askeri malzeme teslimatının askıya alınması ongoruluyor. Buyuk askeri malzeme ifadesinin F-35 savaş uçaklarını da kapsadığı belirtiliyor.

Turkiye, F-35 programının hem tedarikçi ortağı hem de alıcısı. Uçağın bazı parçaları Turkiye'de uretilirken, şu ana kadar da Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmak uzere 116 adet uçak sipariş edildi. İlk teslimatın 21 Haziran'da yapılması ongoruluyor. Bu uçakların toplam alım maliyetinin 25 milyar dolar olacağı açıklandı.

SENATO KOM İTESİ'NDEKİ VERSİYONDA S-400'E KARŞILIK YAPTIRIM TALEBİ

Senato Silahlı Hizmetler Komitesi de NDAA tasarısını kabul etti Komite'de kabul edilen versiyonda da Turkiye'nin Rusya'dan S-400 fuze savunma sistemi satın alması halinde, Başkan'ın yaptırım uygulamaya sokması isteniyor.

Ayrıca, Komite'deki goruşmeler sırasında Demokrat Senator Jeanne Shaheen ve Cumhuriyetçi Senator Thom Tillis tarafından sunulan değişiklik onergesinde de Savunma Bakanı'ndan Turkiye'nin F-35 programından çıkarılması için bir plan hazırlayarak, Kongre'ye sunması isteniyor.

SENAT ÖR TİLLS: ÖNERGE, PAPAZ BRUNSON'UN TÜRKİYE'DE TUTUKLU OLMASINA VE S-400'LERE BİR TEPKİ

(C) AA / Samuel Corum

Önergede, bu planda programın diğer ortakları uzerinde yaratacağı etkinin azaltılması için Turkiye'nin programdan çıkarılmasına dair bir takvim oluşturulması ve aynı zamanda Turkiye'ye F-35 teslimatının engellenmesine yonelik atılacak adımları içermesi gerektiği belirtildi. Önerge, Komite'de kabul edildi. Senator Tillis, bu değişiklik onergesinin ABD'li Pastor Andrew Brunson'ın Turkiye'de tutuklu olmasına ve Turkiye'nin S-400 fuze savunma sistemi satın alma planlarına bir tepki olarak hazırlandığını soyledi.

TASARININ YASALA ŞMASI AYLAR SÜREBİLİR

NDAA'in yasalaşarak yururluğe girmesi için yasama surecinin tamamlanması gerekiyor. Tasarı hem Temsilciler Meclisi'nde hem de Senato'da ayrı taslaklar halinde goruşulup kabul edilecek. Temsilciler Meclisi, tasarıyı kabul etti. Şimdi Senato'da Komite'den geçen versiyon uzerindeki goruşmeler başlayacak. Daha sonra her iki yasama organından temsilcilerin bir araya gelerek, ortak bir metin uzerinde uzlaşma sağlaması gerekiyor. Bunun sağlanmasının ardından ABD Başkanı Donald Trump'ın onayına sunulacak ve yasalaşmış olacak. NDAA'in yasalaşma surecinin aylarca surmesi bekleniyor.

Tasarının yururluğe giren nihai halinde Turkiye ile ilgili bir duzenlemeye yer verilip verilmeyeceği henuz bilinmiyor.

I ŞİD OPERASYONLARI İÇİN 1.4 MİLYAR DOLAR AYRILDI

Öte yandan tasarıda, IŞİD ile mucadele kapsamında Irak  eğit-donat programı için 850 milyon dolar ayrılırken Suriye için 300 milyon dolar ayrıldı. Tasarının aynı kısmında 'Diğer' başlığı atında ise 250 milyon dolar ayrıldığı goruldu. IŞİD'in elindeki toprakların neredeyse tamamı alındığı halde ABD'nin IŞİD ile mucadele kapsamında Irak ve Suriye'ye 1 milyar 400 milyon dolarlık bir fon ayırması dikkat çekti.

Pentagon'un Şubat ayında yayınladığı butçe talebinde 'Diğer' başlığı altındaki 250 milyon doların sınır guvenliği için ayrıldığı ifade ediliyordu. Bu miktar, ABD'nin Suriye'de YPG'ye sınır birlikleri kurmak uzere ayırdığı şeklinde yorumlanmıştı. Pentagon ise bu fonun Suriye'nin Irak ve Ürdun sınırı başta olmak uzere genel sınır guvenliği masrafları için harcanmasının planlandığını one surmuştu.

E ĞİT DONAT FONUNA SINIRLAMA: DSG İLE İŞBİRLİĞİNE BAKILACAK

Savunma butçesi yasa tasarısında dikkat çeken bir diğer detay ise Suriye'deki gruplara sağlanacak olan eğit-donat fonuna yonelik sınırlama oldu. Tasarıda, ABD yonetiminin Kongre'ye Suriye'deki faaliyetlerle ilgili kapsamlı bir rapor sunana kadar Suriye'deki eğit-donat programı için ayrılan fonun verilmemesi şartı dikkat çekiyor. Tasarı, soz konusu raporda 'bu yardımı alan guçlerin, geçmişleri, bağlantıları ve Demokratik Suriye Guçleri (DSG) ile iş birliği yapma geçmişleri dahil durumunun değerlendirilmesini' ongoruyor. İstenen raporda, Suriye'de eğit-donat programı fonundan faydalanacak grupların DSG ile iş birliğinin değerlendirilmesinin talep edilmesi dikkat çekti.