Özet: 🚩Harmoni içerisinde tasvir edilmiş dört tetrark heykeli, 4. yy. Küçük Asya. Asırlar önce Venedik'e kaçırılmış halen orada bulunmaktadır.
Tetrarşi nedir? Kelimenin kökeni antik Yunanca tetra (dört) ve arche (hükümet) anlamına gelen birleşimden oluşur ve heykelde de görebileceğiniz gibi dörtlü yönetim, dört başlı yönetim manasına gelir. Antik Roma’da III. yüzyıl krizinin sonlarına doğru imparatorluğun daha kolay idare edebilmesi için uygulanmış sistemdir. Buna göre imparatorluk idarî açıdan iki ayrılıyor ve her birinde iki augustus yönetiyordu. Her iki augustus, kendilerinin aşağısında birer sezar atıyor ve böylece dörtlü yönetim ortaya çıkıyordu. Augustusların görev süreleri dolduğunda bu sezarlar, yeni augustuslar olarak idarenin başına geçeceklerdi. 292 yılında imparator Diocletianus, kendisine devletin doğu kanadının ve eski meslektaşı Maximianus'a batı kanadının yönetimini vererek bu sistemi ilk uygulayan kişi olmuştur.
Heykele dikkatlice bakarsak III. yüzyıl krizinde imparatorluğun ve tetrarkların psikolojisini anlayabiliriz. Hızla değer kaybeden para, doğudan gelen barbar istilaları… Yetmezmiş gibi kuzeyden gelen tehditler imparatorluğu bu dönemde içeriden ve dışardan bitirmeye karar vermiş gibiydi. Heykelde tekrarkların ellerinin kılıçlarında olması bu savaş ve isyan tehditinin sanata yansıması aslında. Heykellerin yine birbirlerine yakın durması ve sırt sırta verememeleri de Roma dünyasının o çağda yaşadığı iktidar ve güven sorunun dışavurumunda başka bir şey değil bana kalırsa. Yıllar önce üniversite sıralarında Doc.Dr. Murat Tozan’ın dersinde bu tetrarkları görünce gözlerim faltası gibi açılmıştı. İlkçağ’ın büyük Roma kısmına hayran biri olarak dersi dört gözle dinlemiştim ve yıllardır heykellerin görüntüsünü hiç aklımdan çıkaramadım, o bildiğim dönemi sayfalarca okuduğum Roma’nın krizler devresini oyle guzel yansıtıyorlar ki bir gün III. yy krizini de kısaca anlatmak isterim. Umarım bir gün bu heykellerle fotoğraf çekilme şansımız olur. Günaydın☀️
“Divide et Impera” (Böl ve Yönet)
, tarih , sanat , mitoloji , roma , rome , romatarihi , bizans , tarihnotlari , sanattarihi , sanatvetoplum